© Panagis Kavallieratos

istoria pisw apo ta futa

Agave americana

Η Agave americana περιγράφηκε πρώτη φορά από τον Κάρολο Λιναίο το 1753 στο έργο του Species plantarum.

Στη χώρα μας το συναντάμε με την ονομασία αθάνατος.

Θεωρείται συγγενές φυτό της γιούκα, των κρίνων και έχει μακρινή συγγένεια με την αλόη.

Δεν έχει όμως καμία συγγένεια με τους κάκτους.

 Η λατινική ονομασία του φυτού Agave προέρχεται από την ελληνική μυθολογία. Αγαύη ήταν κόρη του Κάδμου και αδερφή της Σεμέλης, της μητέρας του Διονύσου. Ο γιος της Πενθέας έγινε βασιλιάς των Θηβών, τον οποίο και σκότωσε η ίδια ευρισκόμενη σε έκσταση, επειδή αυτός δεν επέτρεπε τη λατρεία του Διονύσου στην πόλη των Θηβών.

Οι Αζτέκοι στην κεντρική Αμερική θεωρούσαν τον Αθάνατο δώρο θεού. Aπό το συγγενικό είδος Agave tequilana παράγεται η τεκίλα.

Σύμφωνα με ιστορικές πηγές, τον — αιώνα, την μικρή περίοδο που η Κεφαλονιά είχε  τουρκοκρατία, οι έγκλειστες γυναίκες των κατώτερων κοινωνικών τάξεων  στο κάστρο του Αγ. Γεωργίου, λόγω της έλλειψης πρώτων υλών, άρχισαν να επεξεργάζονται φύλλα αθάνατου. Έπειτα από πολύωρη  επεξεργασία του φύλλου διαχώριζαν τους ιστούς του, έφτιαχναν κλωστές τις οποίες είτε τις χρησιμοποιούσαν για μπαλώματα, είτε δημιουργούσαν σχοινιά, τις λεγόμενες σπαρτσίνες που χρησίμευαν κυρίως για δεσίματα τενεκέδων και τσουβαλιών στα σαμάρια των γαϊδουριών.

 Οι γυναίκες αυτές γνώριζαν ήδη να κεντούν με λεπτές κλωστές για να  δημιουργούν εργόχειρα με δαντέλες που έφτιαχναν για τις αριστοκρατικές οικογένειες. Έχοντας αυτή την γνώση χρησιμοποίησαν την κλωστή αθάνατου για τα εργόχειρα αυτά  και συγκεκριμένα δούλευαν πάνω σε δύο σχέδια, το τριανταφυλλάκι και την σπείρα.

Μαρτυρίες  λένε ότι η δημιουργίες από αθάνατο συνεχίστηκαν μέχρι τα τέλη του προηγούμενου αιώνα, ιδιαίτερα στην περιοχή της Λειβαθούς. Τα πανέμορφα κεντήματα από αθάνατο αποτελούν παγκόσμια πρωτοτυπία και χαρακτηριστικά της λαϊκής παράδοσης της Κεφαλονιάς και  τα θαυμάσετε από κοντά στο Χαροκόπειο Ίδρυμα.

Ισπανοί και Πορτογάλοι εξερευνητές την έφεραν στην Ευρώπη τον 16ο αιώνα από το Μεξικό και το Περού. Ο Αθάνατος είναι χαρακτηριστικό φυτό του μεσογειακού τοπίου, στην Κεφαλονιά απαντάται σε πολλές περιοχές, όπως π.χ. στις πλαγιές γύρω από το Καστρο του Αγ. Γεωργίου . Ανθίζει και καρποφορεί μόνο μια φορά μετά από 25 χρόνια ανάπτυξης. Τα άνθη του είναι ερμαφρόδιτα (έχουν αρσενικά και θηλυκά όργανα), και επικονιάζονται από τα λεπιδόπτερα (πεταλούδες). Τα άνθη είναι εύοσμα, κιτρινοπράσινα, στις άκρες των οριζόντιων κλαδιών. Το φυτό πεθαίνει μετά την ωρίμανση των καρπών. Αφήνει όμως πίσω του μικρούς παράπλευρους βλαστούς και με την έννοια αυτή δεν πεθαίνει ποτέ. Αυτός είναι ο λόγος της ονομασίας «Αθάνατος»

Ισπανοί και Πορτογάλοι εξερευνητές την έφεραν στην Ευρώπη τον 16ο αιώνα από το Μεξικό και το Περού. Ο Αθάνατος είναι χαρακτηριστικό φυτό του μεσογειακού τοπίου, στην Κεφαλονιά απαντάται σε πολλές περιοχές, όπως π.χ. στις πλαγιές γύρω από το Καστρο του Αγ. Γεωργίου . Ανθίζει και καρποφορεί μόνο μια φορά μετά από 25 χρόνια ανάπτυξης. Τα άνθη του είναι ερμαφρόδιτα (έχουν αρσενικά και θηλυκά όργανα), και επικονιάζονται από τα λεπιδόπτερα (πεταλούδες). Τα άνθη είναι εύοσμα, κιτρινοπράσινα, στις άκρες των οριζόντιων κλαδιών. Το φυτό πεθαίνει μετά την ωρίμανση των καρπών. Αφήνει όμως πίσω του μικρούς παράπλευρους βλαστούς και με την έννοια αυτή δεν πεθαίνει ποτέ. Αυτός είναι ο λόγος της ονομασίας «Αθάνατος»

Η λατινική ονομασία του φυτού Agave προέρχεται από την ελληνική μυθολογία. Αγαύη ήταν κόρη του Κάδμου και αδερφή της Σεμέλης, της μητέρας του Διονύσου. Ο γιος της Πενθέας έγινε βασιλιάς των Θηβών, τον οποίο και σκότωσε η ίδια ευρισκόμενη σε έκσταση, επειδή αυτός δεν επέτρεπε τη λατρεία του Διονύσου στην πόλη των Θηβών. 

 

 

Οι Αζτέκοι στην κεντρική Αμερική θεωρούσαν τον Αθάνατο δώρο θεού. Aπό το συγγενικό είδος Agave tequilana παράγεται η τεκίλα.

Σύμφωνα με ιστορικές πηγές, τον — αιώνα, την μικρή περίοδο που η Κεφαλονιά είχε τουρκοκρατία, οι έγκλειστες γυναίκες των κατώτερων κοινωνικών τάξεων στο κάστρο του Αγ. Γεωργίου, λόγω της έλλειψης πρώτων υλών, άρχισαν να επεξεργάζονται φύλλα αθάνατου. 

Έπειτα από πολύωρη επεξεργασία του φύλλου διαχώριζαν τους ιστούς του, έφτιαχναν κλωστές, τις οποίες είτε τις χρησιμοποιούσαν για μπαλώματα, είτε δημιουργούσαν σχοινιά, τις λεγόμενες σπαρτσίνες που χρησίμευαν κυρίως για δεσίματα τενεκέδων και τσουβαλιών στα σαμάρια των γαϊδουριών.

Οι γυναίκες αυτές γνώριζαν ήδη να κεντούν με λεπτές κλωστές για να δημιουργούν εργόχειρα με δαντέλες που έφτιαχναν για τις αριστοκρατικές οικογένειες. έχοντας αυτή την γνώση χρησιμοποίησαν την κλωστή αθάνατου για τα εργόχειρα αυτά και συγκεκριμένα δούλευαν πάνω σε δύο σχέδια, το τριανταφυλλάκι και την σπείρα.

 Μαρτυρίες λένε ότι η δημιουργίες από αθάνατο συνεχίστηκαν μέχρι τα τέλη του προηγούμενου αιώνα, ιδιαίτερα στην περιοχή της Λειβαθούς.

 Τα πανέμορφα κεντήματα από αθάνατο αποτελούν παγκόσμια πρωτοτυπία και χαρακτηριστικά της λαϊκής παράδοσης της Κεφαλονιάς. Μπορείτε να τα θαυμάσετε από κοντά στο Χαροκόπειο Ίδρυμα.